De FNP stelt vragen in Provinciale Staten van 28 oktober. Wat verstaat gedeputeerde Poepjes onder een 'zelfstandig ' Omrop Fryslân ?
Opinie Corlienke de Jong.
FNP nog niet tevreden
Het kamerdebat over het landelijke raamwerk voor een nieuw mediabestel is voorbij. Er is gestemd over moties voor de 'regionalen' en Omrop Fryslân. Alle grote partijen met uitzondering van de PVV steunden de moties en het wetsvoorstel. De unanieme motie van Provinciale Staten van Fryslân - opgesteld in de fractiekamer van de FNP - is door vele partijen aangehaald. De Friese boodschap is dus wel overgekomen.
Met het kamerdebat zijn nieuwe politieke feiten ontstaan. Laat mij direct maar stellen dat wij als FNP niet tevreden zijn over de Haagse gang van zaken en de uitkomsten. Omrop Fryslân blijft in het nieuwe bestel niet bestuurlijk zelfstandig als we het nu op zijn beloop laten. Weer bepaat de landelijke politiek voor de regio, weer wordt een bezuiniging van het kabinet doorgedrukt ten koste van onze inwoners. Gebleken is dat niet de provinciale partijen, niet de gedeputeerde en niet de Omrop het spel bepalen. De uitkomst is ook in hoge mate bepaald door het bezuinigingsplan van de koepelorganisatie ROOS zelf. De regionale omropen zijn het zelf eens geworden over een bezuinigingsplan op basis van landsdelige clustering. Uiteraard verwezen de staatssecretaris en de partijen in de Kamer daar maar wat graag naar. Het is uitgelegd als steun voor een nieuw bestel.
Haagse machtsbalans
We moeten niet de illusie hebben dat door luid te schreeuwen wij als FNP dit landelijke raamwerk konden tegenhouden. Dat was ook niet het doel van de Friese acties. Het doel was op te komen voor de positie van Omrop Fryslân, laten we dat niet vergeten. Landelijke partijen bepalen het spel met hun landelijke belangen. Een nieuw mediabestel dus. Uiteraard speelt bij de moties van CDA en ChristenUnie ook de wankele Haagse machtsbalans een rol. Nu deze beide partijen voor het uiteindelijke wetsvoorstel hebben gestemd, ligt een meerderheid voor het kabinet in de Eerste Kamer open. Ons pleidooi voor organisatorische (naast programmatische) zelfstandigheid voor de Omrop krijgt nu ook steun in de Eerste Kamer. Onze senator Hendrik ten Hoeve heeft daar een motie opgesteld, met steun van o.a. CDA, ChristenUnie en SP. Die hangt nu boven de markt als drukmiddel bij het mediadebat straks in de Senaat.
Lees hier verder het volledige artikel (FR)
Underhannelingsromte
Wat is no de politike romte dy't wy hawwe ? Heal novimber stiet it earste wetjouwingsoerlis op de rol fan de Keamer oer it ferfolch, de aparte wet foar it regionale omropbestel. De earste moasje CDA-CU jout oan dat der in nij soarte programmaried per provinsje komme moat. Fierder dat de eigen programmakanalen fan de regionale omrop, it ferplichte trochjaan op de kabel en it rjocht op eigen eterfrekwinsjes wetlik regele wurde moatte. En hiel wichtich: op provinsjale basis. Sa moat de bining mei de regio boarge wurde. De twadde moasje jout oan dat ynhâldlik en finansjeel rjocht dien wurde moat oan Omrop Fryslân. Dy hat ommers in fanwegen de Fryske taal in bredere programmearring nedich as oare regionale omroppen.
It wetsútstel sels giet út fan ien nije Stichting RPO foar alle regionalen yn Hilversum. Dy moat de finânsjes mei it Ryk tenei ôfhannelje en hat de generale oanstjoering. De Haachske partijen wolle dat sa. De romte sit him no yn de útwurking fan de nije wet en yn de ûnderhannelingen mei Dekker. Yn it debat is dúdlik wurden dat de regionale redaksjes wol folslein selsstannich bliuwe. In fasilitêre gearwurking fan omroppen yn klusters sil foar de harkers en sjoggers gjin merkbere gefolgen hawwe, is tasein.
In eigen Omrop
Wêr wolle wy as FNP binnen dizze romte no op oanstjoere? Wy sitte allegeduerigen mei de deputearre om tafel. Wy kinne sa streekrjocht ynfloed útoefenje op har ynset foar it petear mei Sander Dekker en de Keamer. Wy wolle om te begjinnen dat de spesjale middels foar Omrop Fryslân earmerke wurde foar de programmearring. Wetlik regelje allinnich is net genôch. It jild is bedoeld foar de bredere Frysktalige programmearring, net om de gatten fan nije organisaasjes te stopjen. Wy wolle net dat dit jild weilekt nei Hilversum of Grins. As twadde is it fan grut belang dat de ûnôfhinklike Fryske publike Omrop mei in eigen direksje, begrutting en Frysktalige redaksje, de studio en alle bedriuwichheid der om hinne yn Ljouwert bliuwt. It soe wol hiel frjemd wêze om yn it ramt fan de besuniging in hiele nije organisaasje, húsfêsting en studio yn Grins del te setten. Dêr is hielendal gjin jild foar, en it is ek net winske.
In selsstannige Omrop yn Ljouwert is noch hieltyd mooglik. Dat moat dan al yn dy twadde aparte wet regele wurde. Wy wolle de Omrop net organisatoarysk ûnder it noardlike kluster hawwe. Dat jout de bêste garânsjes foar it Frysk en foar de bining mei de mienskip yn ús provinsje. Mei in aparte Omrop organisaasje binnen it nije mediabestel kin dat. Dy moat selsstannich besluten nimme kinne oer de Fryske programmearring en hat wat ús oangiet in eigen begrutting. Tink even oan spesifyk Fryske programma's lykas it Skûtsjesjoernaal of de PC . Dy kinne dan net skrast wurde om't Grins gjin jild hat of omdat alle kameralju by in evenemint yn Drinte steane. Dy programma's moatte garandearre wurde troch it ekstra earmerke jild fan Ryk en Provinsje. Ofspraken oer Frysk jild en foech moatte yn de wet, de Bestjoersôfspraak en in regionaal statút binnen de RPO fêstlein wurde.
Foarútbuorkje mei it Frysk
Wy wolle dat de Provinsje, it ministearje fan OCW (mediawet) en it ministearje fan Ynlânske Saken ( Europeesk Hânfêst, Bestjoersôfspraken Frysk ) elk in ekstra bydrage op it kleed lizze. Dan kinne wy de útklaaide Omrop ynhâldlik wer oanklaaie. It úteinlike doel is ommers foar it Fryske publyk in brede en alsidige programmearring del te setten. De fraksje wol dêrby net útgean fan de status quo mar foarútbuorkje. Fia ynternet en nije digitale Frysktalige temakanalen wolle wy nije groepen berikke. Soks freget ynvestearring fan ekstra jild. Dat is nedich om genôch hark- en sjochpublyk foar de Omrop werom te winnen, in basis te lizzen foar eigen Fryske reklame-ynkomsten en úteinlik om stappen foarút te setten foar it Frysk as libbene taal yn it maatskiplike domein fan de media.
Corlienke de Jong, fraksjefoarsitter FNP yn de Fryske Steaten